Sygnatura: ILPP1/443-1103/11-2/NS
Data: 10.11.2011r.
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu
Istota interpretacji
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 11 lipca 2011 r. (data wpływu 12 sierpnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania najmu nieruchomości objętej małżeńską wspólnością majątkową – jest prawidłowe.
Uzasadnienie
W dniu 12 sierpnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania najmu nieruchomości objętej małżeńską wspólnością majątkową.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem posiada nieruchomość, którą wynajmuje w ramach najmu prywatnego. Między Zainteresowaną i mężem istnieje ustawowa wspólnota majątkowa. Małżonkowie zdecydowali, że najem ten będzie rozliczała Wnioskodawczyni tylko na siebie, złożyli w urzędzie skarbowym stosowne oświadczenie. W chwili obecnej Zainteresowana nie jest płatnikiem podatku VAT z tytułu najmu nieruchomości (zwolnienie podmiotowe).
W przeciągu następnych kilku miesięcy małżonkowie planują zakup innej nieruchomości, którą również mają zamiar wynajmować w ramach najmu prywatnego, opodatkowanego w całości u jednego z małżonków.
Przed zakupem nieruchomości Wnioskodawczyni ma zamiar zrezygnować ze zwolnienia podmiotowego i zarejestrować się jako płatnik podatku VAT. Następnie małżonkowie mają zamiar dokonać zakupu nieruchomości. Zakup nieruchomości zostanie udokumentowany fakturą VAT. Następnie nieruchomość ta będzie wynajmowana na cele użytkowe, Zainteresowana będzie więc dokonywała czynności opodatkowanych podatkiem VAT, będzie wystawiała faktury VAT, wpłacała należny podatek VAT. Cały czas będzie rozliczała podatek dochodowy i podatek VAT tylko na siebie.
W związku z powyższym zadano następujące pytanie.
Czy Wnioskodawczyni będzie mogła samodzielnie opodatkowywać podatkiem VAT całą wartość usług wynajmu nieruchomości…
Zdaniem Wnioskodawczyni, będzie ona mogła samodzielnie opodatkowywać podatkiem VAT całą wartość usług wynajmu.
Podatnikiem w myśl ustawy o podatku od towarów i usług jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalnością jest w myśl art. 15 ust. 2 wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z tym zapisem wynajem w sposób ciągły nieruchomości zabudowanej nabytej w tym celu przez podatnika należy uznać, na gruncie ustawy o podatku VAT, za działalność gospodarczą.
Opodatkowane natomiast jest świadczenie usług, które art. 8 definiuje jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.
W opinii Zainteresowanej, nic nie stoi zatem na przeszkodzie aby za czynność opodatkowaną w całości w ramach działalności podatnika, uznać usługę najmu, którego przedmiotem jest nieruchomość objęta ustawową wspólnością majątkową.
Podobne stanowisko zajął Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 21 kwietnia 2005 r. nr C-25/03 w sprawie Finanzamt Bergisch Gladbach przeciwko H.E., jak również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji nr ITPP1/443-362/10/AT.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (?).
Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Wskazać należy, iż ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Należy zauważyć, że żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.
W świetle art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59 ze zm.), z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).
Zgodnie z brzmieniem art. 36 § 1 oraz § 2 cyt. ustawy, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.
W konsekwencji podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu. Natomiast jeżeli małżonkowie dokonali czynności wspólnie, to każdy z nich z osobna jest podatnikiem podatku od towarów i usług.
Działalność gospodarcza – na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Z powyższego przepisu wynika, iż świadczenie usług najmu nieruchomości jest działalnością gospodarczą, a świadczący usługi najmu wykonując te czynności podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
W oparciu o art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.
Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W konsekwencji najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne.
Natomiast w oparciu o art. 96 ust. 3 ustawy, podmioty wymienione w art. 15, zwolnione od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione na podstawie art. 43 ust. 1 i art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
Naczelnik urzędu skarbowego rejestruje podatnika i potwierdza jego zarejestrowanie jako „podatnika VAT czynnego” lub w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego” (art. 96 ust. 4 ustawy).
W myśl art. 113 ust. 1 ustawy, zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 150.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.
Natomiast zgodnie z brzmieniem art. 113 ust. 2 ustawy, do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.
Jak stanowi art. 113 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1 i 9, mogą zrezygnować ze zwolnienia określonego w ust. 1 i 9, pod warunkiem pisemnego zawiadomienia o tym zamiarze naczelnika urzędu skarbowego przed początkiem miesiąca, w którym rezygnują ze zwolnienia, z tym że w przypadku, o którym mowa w ust. 9, zawiadomienie musi nastąpić przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5.
W świetle art. 113 ust. 9 ustawy, podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności określonych w art. 5 jest zwolniony od podatku, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty określonej w ust. 1.
Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem posiada nieruchomość, którą wynajmuje w ramach najmu prywatnego. Między Zainteresowaną i mężem istnieje ustawowa wspólnota majątkowa. Małżonkowie zdecydowali, że najem ten będzie rozliczała Wnioskodawczyni tylko na siebie, złożyli w urzędzie skarbowym stosowne oświadczenie. W chwili obecnej Zainteresowana nie jest płatnikiem podatku VAT z tytułu najmu nieruchomości (zwolnienie podmiotowe). W przeciągu następnych kilku miesięcy małżonkowie planują zakup innej nieruchomości, którą również mają zamiar wynajmować w ramach najmu prywatnego, opodatkowanego w całości u jednego z małżonków. Przed zakupem nieruchomości Wnioskodawczyni ma zamiar zrezygnować ze zwolnienia podmiotowego i zarejestrować się jako płatnik podatku VAT. Następnie małżonkowie mają zamiar dokonać zakupu nieruchomości. Zakup nieruchomości zostanie udokumentowany fakturą VAT. Następnie nieruchomość ta będzie wynajmowana na cele użytkowe, Zainteresowana będzie więc dokonywała czynności opodatkowanych podatkiem VAT, będzie wystawiała faktury VAT, wpłacała należny podatek VAT. Cały czas będzie rozliczała podatek dochodowy i podatek VAT tylko na siebie.
Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, iż w przypadku zawarcia umów najmu majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską tylko przez jednego z małżonków (Wnioskodawczynię), podatnikiem VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy będzie ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu, tj. w przedmiotowej sprawie Zainteresowana. Tym samym Wnioskodawczyni będzie zobowiązana do opodatkowywania całości obrotu uzyskanego z tytułu przedmiotowego najmu.
Jednocześnie zauważa się, że stosownie do treści art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Zatem w przedmiotowej sprawie powyższa interpretacja indywidualna wydana Zainteresowanej nie wywiera skutku prawnego dla jej męża.
Dodatkowo tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opodatkowania najmu nieruchomości objętej małżeńską wspólnością majątkową. Natomiast kwestia dotycząca prawa do odliczenia podatku naliczonego została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 10 listopada 2011 r. nr ILPP1/443-1103/11-3/NS.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu – do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach – art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.
